Warzenie piwa nie jest trudne i może stać się świetnym, wciągającym hobby. W warunkach domowych wystarczy prosty sprzęt kuchenny, powszechnie dostępne składniki, trochę wysiłku i dużo więcej cierpliwości oraz praktyczna receptura. Całą wiedzę niezbędną do uruchomienia własnego kraftu możesz otrzymać na licznych warsztatach piwowarskich prowadzonych przez osoby z branży. Ile to wszystko kosztuje wysiłku i czy warto?
Do produkcji piwa wystarczają w zasadzie cztery składniki: woda, słód, chmiel i drożdże piwowarskie. Na temat znaczenia wody w warzeniu złotego trunku zapisano już tony papieru. Troska o dobrą wodę nie jest przesadzona. To właśnie jej słynne browary zawdzięczają sukces swoich produktów.
Warsztaty piwowarskie
W całym kraju odbywają się odpłatne warsztaty piwowarskie, podczas których można zdobyć podstawowe kwalifikacji niezbędne przy amatorskim warzeniu piwa. Niektóre organizowane są przy okazji festiwali piwowarów domowych, dlatego można wtedy spotkać osoby, które warzą piwo hobbystycznie w przekonaniu, że jest to wspaniały relaks i przygoda gastronomiczna.
Aby do udziału w warsztatach przekonać oczekiwaną liczbę uczestników, powinniśmy zadbać o odpowiednią promocję wydarzenia. Możliwości reklamy i promocji piwa są w Polsce ze względów prawnych ograniczone, ale naszym celem nie jest zachęcanie do spożywania alkoholu, tylko do produkcji piwa na użytek domowy. Tego żaden przepis nie zabrania. Najtańsza i najskuteczniejsza jest reklama wydarzenia w mediach społecznościowych. Wszystko zależy od tego, jaki budżet zaplanowaliśmy na promocję.
Instruktor
Sukces frekwencyjny warsztatów piwnych zależy w dużej mierze od tego, czy uda nam się przygotować atrakcyjny plan nauki, a następnie zrealizować wyznaczony harmonogram. Np. uczestnicy mogą warzyć piwo pod okiem piwowara, wymyślając dla niego etykietę oraz nazwę. W trakcie warzenia degustują wyselekcjonowane gatunki piwa.
Przed rozpoczęciem warsztatów wszyscy uczestnicy otrzymują niezbędny sprzęt i składniki, a także materiały szkoleniowe. W połowie warsztatów zaplanujmy lunch. W czasie przerwy uczestnicy otrzymują posiłek oraz piwo do degustacji. O wysoki poziom zajęć powinien zadbać doświadczony instruktor, który nauczy wszystkich krok po kroku, jak stworzyć rzemieślnicze piwo – od zacierania słodu po butelkowanie.
Dzięki warsztatom dowiesz się, jak dla własnej potrzeby, np. na uroczystość o charakterze rodzinnym, uwarzyć wyjątkowy trunek bez potrzeby kupowania drogiego sprzętu oraz czasochłonnego szukania wiedzy w sieci. Organizator może zapewnić dostęp do praktycznych filmów i listy sprzętu. Warto w mediach społecznościowych założyć grupę wsparcia, gdzie adepci piwowarstwa otrzymają fachową pomoc po zakończeniu warsztatów.
Proces warzenia
Produkcja piwa składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza jest gorąca – to warzenie, które rozpoczyna się od śrutowania słodu. Słód jest zbożem (najczęściej jęczmień), które zostało namoczone w wodzie, a następnie wysuszone w specjalnym piecu. W wyniku tego procesu w ziarnach powstają enzymy, które umożliwiają przekształcenie skrobi w cukry prostsze. Podczas śrutowania ziarna są mielone na drobne kawałki, aby uwolnić skrobię.
W następnej kolejności śruta słodowa jest przekazywana do kadzi zaciernej, gdzie jest mieszana z gorącą wodą. W procesie nazywanym zacieraniem enzymy zawarte w słodzie przekształcają skrobię w cukry fermentujące. Powstający w ten sposób zacier jest mieszaniną cukrów, które będą później fermentowane przez drożdże.
W kolejnej części procesu następuje filtracja, w wyniku której uzyskuje się tzw. brzeczkę przednią. Jest to płyn bogaty w cukry, który poddawany jest procesowi gotowania. To jeden z najważniejszych etapów warzenia piwa. Do brzeczki dodaje się chmiel, który nadaje piwu charakterystyczny goryczkowy smak. Gotowanie trwa zwykle od kilkudziesięciu minut do nieco ponad godziny.
Kontrola fermentacji
Po zakończonym gotowaniu następuje tzw. wybicie warki, czyli przepompowanie gorącej brzeczki do kadzi wirowej w celu sedymentacji odpadów. W następnej części schładzamy brzeczkę do temperatury, przy której drożdże mogą bezpiecznie fermentować. Fermentacja to czynności, które wykonujemy od momentu schłodzenia brzeczki aż do chwili, kiedy piwo będzie gotowe do spożycia. Fermentacja i leżakowanie może trwać od jednego tygodnia do nawet kilkunastu miesięcy, w zależności od rodzaju piwa.
W sklepach dostępne są kompletne zestawy akcesoriów niezbędnych do uruchomienia browaru domowego z naturalnych surowców: słodu, chmielu i drożdży, co ma odzwierciedlać klasyczny proces zacierania w profesjonalnym browarze. W skład zestawu wchodzą m.in. drożdże i zestaw surowców, fermentator, areometr, łyga piwowarska, jodowy wskaźnik skrobi, filtrator z oplotu oraz kapslownica i pewna ilość kapsli. Do uwarzenia 20 l piwa metodą zacierania jest potrzebny garnek o pojemności 30 l.
Piwa, jakie możemy warzyć w domu to przede wszystkim piwa tzw. górnej fermentacji: od Pale Ale, India Pale Ale i Bitter przez wszelkiego rodzaju piwa pszeniczne aż po ciemny Stout, które charakteryzuje wysoka temperatura fermentacji (14-25°C).
Degustacja finałowa
Warsztaty piwowarskie kończy degustacja finałowa możliwie dużej gamy stylów i gatunków. Uczestnicy otrzymują kufle oraz inne gadżety piwne. Po około czterech tygodniach przesyłamy im gotowy trunek opatrzony autorską szatą graficzną. Piwo przygotowane metodą domowego gotowania z zacieraniem jest gotowe do spożycia dużo wcześniej, nawet po 10-14 dniach.
Dla poczatkujących piwowarów rekomendowane są receptury z użyciem ekstraktów pszenicznych. Piwa pszeniczne mają tę zaletę, że szybko dojrzewają i można je próbować po ok. 1-2 tygodniach od rozlania do butelek.
